الکترو
سپتامبر 13, 2025
الکتروموتورهای دنده‌دار (Gear Motors) در واقع ترکیبی از الکتروموتور و گیربکس مکانیکی هستند. وظیفه گیربکس این است که سرعت دوران موتور را کاهش و در مقابل، گشتاور خروجی را افزایش بدهد. به همین دلیل، این نوع موتورها برای کاربردهایی که نیاز به نیروی زیاد در سرعت پایین دارند (مثل آسانسور، نوار نقاله، میکسر و …) بسیار پرکاربرد هستند.
انواع اصلی الکتروموتورهای دنده‌دار بر اساس نوع گیربکس به شرح زیر است:
۱. موتور دنده‌دار هلیکال (Helical Gear Motor)
از چرخ‌دنده‌های هلیکال (مارپیچی) استفاده می‌کند.
راندمان بالا و صدای کم دارد.
مناسب برای کاربردهای سنگین و مداوم.
معمولاً در خطوط تولید، نوار نقاله‌ها و ماشین‌آلات صنعتی به کار می‌رود.
۲. موتور دنده‌دار حلزونی (Worm Gear Motor)
شامل یک چرخ‌دنده مارپیچی (Worm) و یک چرخ‌دنده حلزونی است.
قابلیت ایجاد کاهش سرعت زیاد در یک مرحله را دارد.
صدای کارکرد نرم و لرزش کم.
در برخی طراحی‌ها خاصیت خودقفل‌شوندگی دارد (یعنی در حالت خاموش، بار برنمی‌گردد).
کاربردها: بالابرها، درب‌های اتوماتیک، آسانسورهای کوچک.
۳. موتور دنده‌دار کرانویل و پینیون (Bevel Gear Motor)
چرخ‌دنده‌های مخروطی دارد و می‌تواند جهت حرکت را تغییر دهد (مثلاً ۹۰ درجه).
راندمان نسبتاً بالا.
بیشتر در سیستم‌هایی که نیاز به انتقال قدرت با تغییر زاویه دارند استفاده می‌شود.
کاربردها: سیستم‌های نقاله با زاویه، ماشین‌آلات کشاورزی.
۴. موتور دنده‌دار سیاره‌ای (Planetary Gear Motor)
از چندین چرخ‌دنده سیاره‌ای که به دور یک چرخ‌دنده مرکزی (سان‌ترال) می‌چرخند ساخته می‌شود.
راندمان بسیار بالا، ابعاد کوچک و گشتاور زیاد نسبت به وزن.
استهلاک پایین و عمر طولانی.
کاربردها: رباتیک، ماشین‌آلات CNC، تجهیزات پزشکی، هوافضا.
۵. موتور دنده‌دار موازی (Parallel Shaft Gear Motor)
محور موتور و محور خروجی در یک راستا یا موازی هستند.
طراحی فشرده‌تر نسبت به برخی انواع دیگر.
مناسب برای ماشین‌آلات بسته‌بندی و خطوط مونتاژ.
🔹 جمع‌بندی ساده:
هلیکال → راندمان بالا و صنعتی سنگین
حلزونی → نرم، بی‌صدا، خودقفل شونده
کرانویل (Bevel) → تغییر زاویه انتقال قدرت
سیاره‌ای (Planetary) → ابعاد کوچک، گشتاور زیاد، پیشرفته‌ترین
موازی → طراحی فشرده برای کاربردهای خاص
